"เราสามารถทำแว่นที่ไม่มีในโลกขึ้นมาได้"
"แว่นเฉพาะบุคคล" อาจจะเป็นคำที่ใหม่มากสำหรับบางคน แต่มันกำลังจะกลายเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับทุกคนในอนาคตอันใกล้ เรากำลังอยู่กับ เฟิร์น อานิกนันท์ เอี่ยมอ่อง และ อาร์ท ชนกันต์ อุโฆษกุล สองนักทำแว่นมือฉกาจในนามของ Arty&Fern Eyewear 'เขา' และ 'เธอ' จะมาทำให้คุณรู้ว่าการตัดแว่นธรรมดาที่ไม่ธรรมดานั้นเป็นยังไงเตรียมสายตาให้พร้อมแล้วลุยกันเลย
จุดเริ่มต้นของ Arty&Fern Eyewear ?
Art : เริ่มต้นปี 2013 ก่อนหน้านี้เราทำงานเกี่ยวกับดีไซน์ เฟิร์นเป็นกราฟิกดีไซน์ ส่วนผมเป็นครีเอทีฟโฆษณา เราเหมือนกันตรงที่ชอบแว่นกันทั้งคู่ ซื้อแว่นเก็บแว่นหายากกัน แล้วเฟิร์นก็มีธุรกิจร้านแว่นของที่บ้านอยู่แล้วด้วย จนมาวันหนึ่งมีความรู้สึกอยากลองทำแว่นของเราเอง แต่มีข้อจำกัดคือไม่รู้วิธีการทำอะไรเลย ช่วงแรกมีการดีไซน์เกี่ยวกับเลนส์ก่อนโดย การเอากราฟิกมาตัดทอนเป็นลายต่างๆ จนกลายมาเป็นแว่นที่มีกิมมิกที่แตกต่างไปตามคอเลกชั่น
Fern : เราทำมาถึงจุดหนึ่งจนอยากรู้ว่าการทำแว่นด้วยวิธีที่ถูกต้องจริงๆ มันคืออะไร ซึ่งเราอยู่กับแว่นมาตั้งนานแต่ไม่รู้ว่าทำยังไงจึงตระเวนหาที่เรียน พอดีไปเสิร์ชเจอเมืองที่ฝรั่งเศสเลยตัดสินใจไปเรียนในปี 2015
อะไรที่ทำให้ตัดสินใจบินไปเรียนการทำแว่นที่ฝรั่งเศส?
Art : ตอนแรกหาในไทยก่อนแต่ที่เราเจอส่วนใหญ่คือการวัดสายตาซึ่งไม่เกี่ยวกับตัวเฟรมแว่นเลย จนสุดท้ายเสิร์ชไปพบที่สอนในฝรั่งเศสซึ่งอยู่ในเมืองมอเรซซึ่งเป็นเมืองที่มีโรงงานผลิตแว่นที่สิ่งออกเยอะที่สุดในยุค 70's เป็นเหมือนโรงเรียนที่ใครจะมาเรียนก็ได้ เป็นคอร์สสั้นๆ คนที่มาเรียนส่วนใหญ่จะเป็นช่างวัดสายตาที่มีความรู้เรื่องแว่นอยู่แล้ว มีผมกับเฟิร์นที่มาจากการเป็นดีไซน์เนอร์มาก่อน
Fern : เราไม่รู้ด้วยซ้ำว่าที่นี่จะตอบโจทย์สิ่งที่เราต้องการมากน้อยขนาดไหนแต่ก็ลองไปดูก่อน พอไปถึงก็เพิ่งรู้ว่ามอเรซเป็นเมืองที่อยู่ติดกับสวิส มีลักษณะเหมือนชนบทมีภูเขาล้อมรอบ อากาศดีมาก แต่ไม่น่าเชื่อว่าเมืองนี้มีโรงงานผลิตแว่นเยอะที่สุดในยุโรปในอดีตขณะที่ยังรุ่งเรืองอยู่ และโรงเรียนนี้อาจารย์ที่สอนคือปรมาจารย์ด้านการทำแว่นประมาณ 5-6 คนที่ก่อตั้งโรงเรียนขึ้นมาเพื่อถ่ายทอดวิชาการทำแว่น โดยพวกเขามีหน้าที่ทำตัวต้นแบบจากแว่นแบรนด์ต่างๆ มาก่อน ซึ่งเป็นความรู้ที่ติดตัวเขามาว่าการทำแว่นหนึ่งอันโดยแฮนด์เมดมันทำยังไง ซึ่งตอบโจทย์เรามาก
ความหมายของแว่นคัสตอมเมด?
Art : มันเหมือนการตัดสูท วัตถุดิบที่เห็นก็เหมือนผ้าที่สั่งเข้ามาจากเมืองนอก ลูกค้าเข้ามาก็มีการวัดตัวแนะนำสไตล์ จุดไหนที่ซื้อสูททั่วไปแล้วมีปัญหาก็ต้องแก้ไข ถ้าบอกไปแบบนี้ลูกค้าจะเข้าใจได้ง่าย
Fern : มันไม่ใช่แค่สวยงามแต่มันเป็นการออกแบบเพื่อแก้ปัญหา ยกตัวอย่างเช่นมีเด็กคนหนึ่งกระโหลกเล็กมากประมาณ 8 เซ็นติเมตรมีปัญหาทางด้านสรีระใส่แว่นไม่ได้ แต่ความจำเป็นต้องใส่เพราะมีปัญหาด้านสายตา นี่แหละคือการออกแบบแว่นเฉพาะบุคคลที่แท้จริง ซึ่งตรงจุดนี้มันมากกว่าการออกแบบเพื่อความสวยงามแล้ว เป็นศาสตร์ที่ลึกซึ้งกว่าที่เราอยากรู้ไปอีกขั้น ไม่ว่าจะเป็นโครงโครงสร้างจมูกโครงสร้างหน้าเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องรู้
แว่นที่ดีต้องเป็นแบบไหน?
Fern : จมูกต้องวางแนบ แก้มไม่ติดหูต้องลงล็อค อย่างแว่นทรงเดียวกันสั่งทำ 3 คนก็ไม่เหมือนกันอยู่ดีเพราะจมูกก็คนละไซส์กันแล้ว บางคนต้องลดขนาดเลนส์ให้เล็กจะได้ไม่ติดแก้ม
Art : บางครั้งคนหน้าใหญ่อยากได้แว่นที่ใส่แล้วดูหน้าเล็ก บางคนหน้ากลมใส่ทรงกลมไม่เหมาะเราก็จะแนะนำให้ดูแว่นทรงเหลี่ยมที่หักมุมโค้งมั้ย มันเป็นเหมือนดีไซน์แก้ปัญหาเฉพาะบุคคลให้ดูดีขึ้น ซึ่งลูกค้าที่มาให้บริการ 80% มีปัญหาเกี่ยวกับการใส่แว่นจริงๆ
ขั้นตอนการคัสตอมเมด?
Art : ถามลูกค้าก่อนเลยว่าต้องการอะไรมากที่สุด อยากได้แว่นที่พอดีหน้าหรือโอเวอร์ไซส์ เลนส์เล็กเลนส์ใหญ่บอกได้ ดีไซน์ชอบทรงประมาณไหนเราจะทำส่งไปให้เลือก 3-4 แบบ เค้าจะเห็นภาพขึ้นมาแล้วว่าใส่แล้วจะเป็นยังไง จากนั้นเมื่อเลือกแบบได้แล้วก็ถึงขั้นตอนการผลิต ทำบล็อคตัวเฟรม ทำขาแว่น จากนั้นมาประกอบเข้าด้วยกันสุดท้ายขัดเงาเก็บรายละเอียด ถ้าจะให้งานออกมาดีเลยต้องใช้เวลาประมาณ 2-3 อาทิตย์
Fern : มันจะสนุกตรงที่ลูกค้ามาเลือกแบบ แมชท์สี ทาบกับหน้าว่าแบบสีนี้เข้ากับผิว สีนี้แต่งตัวง่ายหรือว่าดีไซน์เหมาะกับไลฟ์สไตล์มั้ย นอกจากลูกค้าจะสนุกแล้วเราก็สนุกไปด้วยเพราะได้ลุ้นว่าเราจะทำแบบไหนให้ดูในสเต็ปต่อไป อยากทำแว่นแปลกๆ มันส์ๆ ทรงที่ไม่ธรรมดาเกินไปใส่แล้วดูมีอะไรเพราะแว่นทรงกลมธรรมดาก็มีขายทั่วไป
วัสดุที่ใช้สร้างงาน?
Art : Cellulose Acetate ซึ่งเป็นวัสดุจากธรรมชาติที่แว่นชั้นนำทั่วโลกเลือกใช้ คุณสมบัติมีความเหนียว ยืดหยุ่นสามารถเป่าลมร้อนดัดทรงได้ต่างจากแว่นพลาสติกธรรมดา ที่สำคัญไม่มีผลิตในไทยเช่นเดียวกับอุปกรณ์การผลิตแว่นต่างๆ เราต้องสั่งเข้ามาจากต่างประเทศ 90 %
Fern : ที่เห็นอาจมีแว่นแฮนด์เมดที่ทำจากไม้แต่มาในรูปแบบของคนเรียนจบด้านโปรดักดีไซน์มา หรือคนที่เรียนจิวเวลรี่ก็จะมีวิธีการการทำงานมาในแบบเครื่องประดับ ซึ่งออกมาเป็นแว่นเหมือนกันแต่สิ่งที่เราทำมันคือวิธีการทำแว่นที่ถูกต้องจริงๆ
ขั้นตอนยากที่สุด?
Art : น่าจะเป็นตอนเก็บงานขั้นสุดท้าย เช่นการติดบานพับ การประกอบขาแว่นเข้ากับเฟรมต้องค่อนข้างเป๊ะ เพราะทุกเสี้ยวมิลมันมีผลต่อองศาของขาแว่น ทุกอย่างมันต้องบาลานซ์กัน
พวกคุณคลั่งใคล้แว่นตากันขนาดไหน?
Fern : สำหรับเฟิร์นเห็นธุรกิจร้านแว่นที่บ้านเปิดมา 30-40 ปี ถึงมันเป็นการซื้อมาขายไปเซอร์วิสลูกค้านิดหน่อยก็จริงแต่เราก็ได้ซึมซับเห็นคอกเลกชั่นแว่นที่มาแล้วก็เปลี่ยน เป็นความผูกพันธ์ที่เราสัมผัสมันได้มากกว่า
Art : สำหรับผมเวลาซื้อแว่นเก่าแล้วมักจะเกิดความรู้สึกที่ว่าแว่นอันนี้ชอบแล้วแต่ว่าถ้าตรงนี้ใหญ่อีกนิดนึง แล้วปรับตรงนี้อีกหน่อยจะเพอร์เฟ็คมากเลย มันก็เลยเกิดความรู้สึกว่าอยากทำแว่นตามแบบที่เราคิดไว้ในหัว
สเต็ปต่อไปของ Arty&Friend?
Art : แบ่งเป็น 2 ส่วนคือไลน์คัสตอมเมดลูกค้าสามารถเข้ามาเลือกทำแว่นกับเราและสามารถเข้ามาปรึกษาเกี่ยวกับแว่นได้ตลอด ส่วนอีกไลน์จะเป็นขายออนไลน์หรือในห้างสรรพสินค้าเพราะมีคนสอบถามมาเยอะ
Fern : ที่กำลังทำอยู่อีกส่วนคือแว่นในเชิงงานศิลปะ เป็นงานคอนเซ็ปต์ไทยๆ ที่กำลังสร้างอยู่อีกไม่นานน่าจะเสร็จ
FB : Arty&Fern Eyewear